Vươn Khơi Kiến thức như đại dương
Người ta vẫn nói trẻ em học ngoại ngữ dễ hơn người lớn. Điều này đúng, nhưng không có nghĩa là người lớn không thể học ngoại ngữ thành công. Dưới đây là những bí quyết mà các dịch giả đa ngôn ngữ chuyên nghiệp cho chương trình TEDxTalks đã chia sẻ và khái quát thành 7 nguyên tắc cơ bản.
1. Hãy thực tế
Đặt ra một mục tiêu đơn giản, vừa sức khi mới bắt đầu học để tránh cảm giác bị quá tải. Dịch giả người Đức Judith Matz đưa ra lời khuyên: “Hãy chọn ra 50 từ và dùng nó để giao tiếp với người khác – sau đó mới dần dần lựa chọn các điểm ngữ pháp thích hợp.”
2. Biến việc học ngoại ngữ trở thành nếp sống
Cô Elisabeth Buffard, giáo viên Tiếng Anh với 27 năm kinh nghiệm, luôn đánh giá tính kiên trì là yếu tố giúp nhiều sinh viên thành công hơn những sinh viên khác. Vì vậy, hãy tìm một thói quen học ngoại ngữ mà bạn có thể tuân thủ kể cả khi mệt mỏi, đau ốm, hay đang…si tình.
3. “Mời” ngoại ngữ vào ngôi nhà của bạn
Bạn tiếp xúc với ngoại ngữ trong đời sống thường nhật càng nhiều thì não bộ càng ghi nhận hoạt động này là bổ ích và đáng để lưu tâm. Dịch giả người Nga Olga Dmitrochenkova chia sẻ, “Bạn nên tận dụng mọi cơ hội để được hòa mình trong một ngôn ngữ mới.” Đây là một vài gợi ý dành cho bạn: dán nhãn (bằng thứ tiếng bạn đang học) những vật dụng trong nhà, đọc sách thiếu nhi viết bằng thứ tiếng đó, xem những video có phụ đề của TED và TEDxtalks, hoặc hãy kể lại những chuyện xảy ra trong ngày với một người bạn ngoại quốc trong trí tưởng tượng của bạn.
4. Hãy để công nghệ làm phụ tá cho bạn
Dmitrochenkova có một ý tưởng rất hay: “Một thao tác vui như thay đổi ngôn ngữ dùng trong điện thoại của bạn có thể giúp học từ mới rất hiệu quả”, và cũng tương tự với việc thay ngôn ngữ cho trình duyệt máy tính. Bên cạnh đó, bạn có thể học theo cách bài bản hơn nhờ những lớp học trực tuyến. Dịch giả người Hà Lan Els De Keyser đã đề xuất trang Duolinguo giúp bạn vừa học vừa chơi với các bài tập ngữ pháp được “game hóa”, hay trang Anki giúp bạn ghi nhớ từ vựng với các thẻ từ vựng thông minh.
5. Tâm niệm rằng mỗi ngoại ngữ là cánh cửa mở ra những vùng đất mới
Đối với dịch giả người Tây Ban Nha Sebastian Betti, học một ngôn ngữ mới luôn đồng nghĩa với những trải nghiệm mà nền văn hóa của ngôn ngữ ấy đem lại, “từ việc thăm thú những công viên giải trí, tham dự những triển lãm máy bay, thưởng thức văn chương cao bồi và những nhạc hội folk-rock, cho đến học thêm về kỹ thuật chụp ảnh kể chuyện.” Nói cách khác, hãy nghĩ đến những trải nghiệm mà bạn muốn có và biến điều đó thành động lực học tập. Bạn đang cần tìm công thức làm bánh cà rốt nhưng trang web duy nhất đăng tải công thức đó lại viết bằng tiếng Anh? Vậy thì cơ hội học tiếng Anh của bạn đang nằm ngay trong sở thích của bạn rồi đấy!
6. Kết bạn với người nước ngoài
Giao tiếp bằng ngoại ngữ chính là bí quyết quan trọng để bạn diễn tả suy nghĩ một cách trôi chảy mà không cần phải tốn hết chất xám dịch từng câu từng chữ rồi mới nói được một từ. Hãy làm quen với những người bản xứ ở gần nơi bạn sống, hoặc lên mạng tìm những người bạn nước ngoài đang học tiếng mẹ đẻ của bạn. Hai bạn có thể trở thành đôi bạn cùng tiến giúp người kia luyện tập ngôn ngữ mà mỗi người đang cần học.
7. Nói chuyện với các bạn nhỏ
Nếu bạn e dè khi giao tiếp với những người cùng tuổi thì nói chuyện với các em bé người bản xứ là giải pháp hay cho bạn. Dịch giả Judith Matz hồi tưởng, “Tôi đã rất hào hứng khi ngồi tán gẫu với một em bé người Ý mới chập chững biết đi, và sau đó tôi nhận ra trình tiếng Ý của chúng tôi giống hệt nhau.” Khi đối thoại với các em bé, bạn rèn được tính kiên nhẫn nhiều hơn, và bạn cũng phải cố gắng nói đúng và đơn giản nhất có thể thì các bé mới hiểu được những gì bạn muốn nói.
Một trong những cách khôn ngoan để học ngoại ngữ là tham khảo kinh nghiệm từ những người đã học thành công ngoại ngữ đó. Những “bí kíp” trên đây hy vọng sẽ là hành trang hữu ích cho bạn trên con đường khám phá ngôn ngữ và tri thức của mình!
